Statushouders vinden sneller baan, maar meerderheid na acht jaar nog werkloos
Statushouders vinden in Nederland steeds sneller een baan. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Als asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen, worden ze statushouders genoemd. Bijna 20 procent van de asielzoekers die in 2019 een verblijfsvergunning kregen, had na tweeënhalf jaar betaald werk gevonden. In 2014 lag dat aandeel nog op 11 procent.
Volgens hoofdsocioloog Tanja Traag van het CBS komen asielzoekers de laatste jaren sneller door de procedures. "Het lukt sneller om de juiste papieren te krijgen en de taal te leren, waardoor ze sneller aan het werk komen", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal. Daarnaast benadrukt ze dat er op dit moment veel arbeidskrachten worden gevraagd.
De meeste statushouders hebben flexibele contracten en werken in de uitzendbranche of de horeca. Volgens het CBS konden ze in coronatijd daardoor moeilijker aan een baan komen, al lijkt die dip nu voorbij.
In de wachtstand
De organisatie Refugee Talent Hub helpt statushouders bij het vinden van een baan. Volgens directeur Wilma Roozenboom blijft het voor veel mensen uit die groep nog steeds moeilijk om werk te vinden. Uit dezelfde CBS-cijfers komt naar voren dat 45 procent van de statushouders die in 2014 een verblijfsvergunning kregen, vorig jaar een baan had. Meer dan de helft dus niet.
"Het is fijn dat de groep statushouders met een baan groeit, maar er is een wereld te winnen", zegt Roozenboom. Ze erkent weliswaar dat de procedure die asielzoekers moeten doorlopen bij het aanvragen van een verblijfsvergunning is verbeterd, maar die verloopt volgens haar nog steeds traag.
Tijdens de procedure mogen ze eerst helemaal niet werken en daarna maar een beperkt aantal weken per jaar. "Mensen blijven zo jarenlang inactief, staan in de wachtstand. Als we dat anders inrichten, denk ik dat de aantallen snel omhooggaan."
Afghanen doen het goed
Asielzoekers afkomstig uit Afghanistan vinden het snelst een baan. Dat komt volgens Refugee Talent Hub doordat zij hier vaak al een netwerk hebben. "In de jaren 80 kwam er ook al een grote groep Afghanen naar Nederland", zegt Roozenboom. "Die groep weet hoe de hazen lopen en kent misschien al wat werkgevers."
Volgens het CBS doen ook Eritreeërs het relatief goed. 60 procent van de asielzoekers uit het Oost-Afrikaanse land hebben na 7,5 jaar werk gevonden; gemiddeld ligt dat dus op 45 procent.
Monteur moet vooral kunnen sleutelen
Roozenboom zat onlangs om de tafel met minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ze roept de overheid op iets te doen aan de trage asielprocedure. Daarnaast stipt ze de beeldvorming rond werkzoekende statushouders aan: "Praat niet over ze als hulpbehoevende mensen met een uitkering, maar als talentvolle professionals die toevallig ergens anders geboren zijn."
Ook werkgevers zouden volgens Roozenboom anders naar statushouders moeten kijken, door bijvoorbeeld niet vast te houden aan strenge eisen op het gebied van het beheersen van de Nederlandse taal. "Voor een monteur is het belangrijk dat die goed kan sleutelen, als die iets minder goed Nederlands spreekt is dat misschien ook voldoende."